Ειρήνη Φιωτάκη: "Πιο εύκολα επικοινωνώ το μέσα μου μέσα από τα σκαρώματα μου."

Πώς και γιατί αποφασίσατε να ασχοληθείτε με αυτή την κατασκευή χειροποίητων αντικειμένων;

Γεια σας! Θα ήθελα πρώτιστα να σας ευχαριστήσω για την «φιλοξενία». Το ταξίδι μου - όπως το αποκαλώ- στην μαγική σφαίρα της δημιουργίας ξεκίνησε πολύ νωρίς, στην παιδική ηλικία γύρω στα 7, όπου με την ακόρεστη δίψα για «ανακαλύψεις» που διέπει τα παιδιά ,σε συνδυασμό με την αχαλίνωτη φαντασία το κάθε τι μετατρεπόταν σε υλικό για δημιουργία! Υπήρχαν φυσικά και μπόλικα πρότυπα στην οικογένεια, και την πυρηνική αλλά κ την ευρύτερη. Βλέποντας τον πατέρα μου να φτιάχνει απ το τίποτε σχεδόν είτε χρηστικά είτε διακοσμητικά αντικείμενα καθώς και την μητέρα μου που με το που τελείωνε το ένα εργόχειρο ήδη είχε στα ...σκαριά το επόμενο, τις αδελφές της μητέρας μου , η μια παντελώς αυτοδίδακτη ζωγράφιζε απίθανα σε κάθε επιφάνεια, η άλλη έραβε οτι βάζει ο νους από καταπληκτικά φορέματα μέχρι πιο καθημερινά αντικείμενα η άλλη ευφάνταστα χτενίσματα και κουρέματα και τέλος μα όχι λιγότερο σημαντικός ο θείος μου, ξυλουργός-επιπλοποιός, πάντα όταν κοιτάζω πίσω χαμογελώ σκανταλιάρικα όταν θυμάμαι να του εξαφανίζω την ξυλόκολλα και κάποια απ τα εργαλεία του, έφτιαχνα επιπλάκια για τις κούκλες των μικρότερων ξαδελφών μου! 

Γνωρίστε μας με λίγα λόγια τις δημιουργίες σας.

Η πρώτη αγάπη ήταν η ζωγραφική ,η πρώτη απόπειρα σε ένα επίπεδο κομμάτι ξύλου που προοριζόταν για το τζάκι με μέσον ένα μισοκαμμένο κλαδί ελιάς που μου προσέφερε απλόχερα το κάρβουνο, η μητέρα μου το εχει ακόμα κρεμασμένο στην σάλα!

Μετέπειτα ήρθε στην επιφάνεια η λατρεία για το κόσμημα ξεκίνησα με κουμπιά, χάντρες, κοχύλια συρματάκι απο φελλό σαμπάνιας πετονιά ψαρέματος και ότι άλλο φαινόταν ενδιαφέρον, και η αλήθεια ειναι είχαν μεγάλη απήχηση κάπως έτσι δειλά δειλά αγόρασα και το πρώτο ασήμι στην αρχή κυρίως σύρμα προχωρώντας έμαθα να κάνω ασημοκόλληση και να δουλεύω με την φωτιά είχα την τύχη να έχω παιδικό φίλο αργυροχρυσοχόο δεύτερης γενιάς και έτσι παρακολουθώντας τον κάποιες φορές και με τις πολύτιμες συμβουλές του προχώρησα λίγο παραπέρα άλλοτε με επιτυχία και άλλοτε όχι, μέσα από άπειρους πειραματισμούς και μπόλικα μικροατυχήματα.

Κάθε βήμα οδηγούσε στο επόμενο και η λίστα με όσα αγαπώ συνεχώς μεγαλώνει ανάμεσα σε αυτά το εξ ολοκλήρου χειροποίητο κόσμημα χωρίς χρήση καλουπιών ή έτοιμων στοιχείων πέρα απ τους ημιπολύτιμους λίθους, η πυρογραφία η χάραξη σε γυαλί ,πέτρα μέταλλο και πορσελάνη , η ζωγραφική σε κάθε επιφάνεια -ύφασμα, καμβά, ξύλο χαρτί, δέρμα η και τοίχο, κατασκευές από το μηδέν, ηλεκτροκολλητή, μάσκες Βενετσιάνικες , πλέξιμο με βελονάκι, ράψιμο είτε με μηχανή είτε με το χέρι (τσάντες, σακίδια, κουκλάκια, λαιμοί κ.α.) , πάντα σε δικά μου σχέδια

Λατρεύω να φτιάχνω προσωποποιημένα κομμάτια ,μοναδικά όπως καθένας από εμάς, αυτή είναι και η ουσία του χειροποίητου εξ' ορισμού έτσι δεν είναι; Το καλοκαίρι που μας πέρασε και ενώ απολάμβανα την θάλασσα και τον ήλιο βρέθηκε στον διάβα μου ένα θαλασσόλυκο που μου «μίλησε» κάπως έτσι εκείνη την στιγμή με το μόνο εύκαιρο μέσον που υπήρχε ένα ξεχασμένο κοπίδι-ξεκίνησα να σκαλίζω σε ξύλο. Πολύ χαλαρωτικό και απελευθερωτικό ως μέσον έκφρασης-τις περισσότερες φορές, βλέπετε, πιο εύκολα επικοινωνώ το μέσα μου μέσα από τα σκαρώματα μου.  

Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζετε καθημερινά;

Η κύρια δυσκολία είναι η εύρεση χρόνου μιας και έχω δυο μικρές κορούλες, χώρου, μιας και ασχολούμαι με πάρα πολλά και διαφορετικά υλικά και εργαλεία, είχα φτιάξει ένα εργαστήρι στο πατρικό μου στα Χανιά όταν έκανα κόσμημα το οποίο τώρα που επιστρέψαμε οικογενειακώς μετά από μία δεκαετία στην Αθήνα, είναι σε κατάσταση αναδιαμόρφωσης και διαπλάτυνσης ώστε να καταστεί και πάλι άνετο και λειτουργικό με βάση τα νέα δεδομένα. Οπότε, υπομονή μέχρι να ετοιμαστεί ο χώρος μου- δεν είναι και κάτι πρωτόγνωρο βέβαια- η έλλειψη χώρου- μιας και επί πολλά χρόνια μέχρι να μπορέσω να παραγγείλω τον πάγκο εργασίας μου όπως ακριβώς θα κάλυπτε τις δικές μου απαιτήσεις - δούλευα στο τραπέζι της κουζίνας!

Μία ακόμη αντιξοότητα είναι η εξασφάλιση εσόδων ώστε να μπορώ να τροφοδοτώ τις όποιες ενασχολήσεις μου, χωρίς να συμβιβάζω ούτε στο ελάχιστο την ποιότητα των υλικών μου κάτι ιδιαίτερης βαρύτητας για εμένα! Έχω περάσει αρκετά διαφορετικά στάδια έως τώρα, κατά την διάρκεια της πρώτης καραντίνας απλά δεν προλάβαινα να καταλάβω εγκλεισμό, το μυαλό 'γεννούσε' διαρκώς και τα χέρια πάσχιζαν να υλοποιήσουν! Η μέγιστη πρόκληση είναι να αντέχεις τις όποιες αντιξοότητες να υπερπηδάς κάθε εμπόδιο και να μην τα παρατάς, να παλεύεις για το όνειρο σου, όσο πιο πολύ αγαπάς αυτό που κάνεις τόσο πιο δυνατά να παλεύεις! «Φτάσε όπου δεν μπορείς» 'όπως έγραψε κάποτε ο πολυαγαπημένος Νίκος Καζαντζάκης!

Γιατί πιστεύετε ότι όλο και περισσότερος κόσμος επιλέγει να ασχοληθεί επαγγελματικά με παρασκευή χειροποίητων πραγμάτων;

Είναι ένα φαινόμενο που το παρακολουθώ εδώ και αρκετό καιρό να συμβαίνει με καλπάζουσα άνοδο ,η αλήθεια είναι. Κάποιοι θεωρούν οτι είναι μια καλή ευκαιρία - μια πηγή εσόδων, κυρίως αν είναι άνεργοι είτε αν λόγω άλλων συνθηκών είναι στο σπίτι να «μάθουν» μέσω σεμιναρίων η και με διάφορα βιντεάκια τεχνικές ώστε να παράγουν αντικείμενα προς πώληση, κάποιοι άλλοι ως «εργοθεραπεία» και κάποιοι άλλοι απλώς απ την μεγάλη αγάπη τους στο χειροποίητο η ακόμη πιο απλά , γιατί όχι; όποιο και άν είναι το κίνητρο , γεγονός παραμένει οτι η δημιουργία είναι ανάταση ψυχής.

Εν καιρώ οικονομικής κρίσης πιστεύετε πως ο κόσμος εμπιστεύεται και στηρίζει Έλληνες δημιουργούς;

Πληθώρα οι απαντήσεις που μπορούν να δοθούν στην συγκεκριμένη ερώτηση. Κάποιοι- λίγοι- έχουν την καλλιτεχνική παιδεία και μπορούν να αντιληφθούν την ψυχή- το μεράκι που λέμε εμείς οι δημιουργοί , τον συμβολισμό ενός έργου την ποιότητα του και να το ξεχωρίσουν απ τον σωρό της ομοιογένειας και της εμπορικής -μαζικής παραγωγής- αντιγραφής κτλ, ακόμη και ανάμεσα στον χώρο των χειροτεχνών-κατανοούν και εκτιμούν- σέβονται τον χρόνο και τον κόπο αλλά και τα υλικά , εξ αυτών κάποιοι έχουν την οικονομική άνεση και κατα συνέπεια την επιλογή να στηρίξουν. Κάποιοι άλλοι δεν μπορούν να ξεχωρίσουν την διαφορά ανάμεσα στην τέχνη και την τεχνική την χειροποίητη δημιουργία απο την σύνδεση και σύνθεση έτοιμων πραγμάτων κ απλά τα βάζουν όλα στο ίδιο «σακί» ας μου επιτραπεί η έκφραση με ταμπελάκι «χειροποίητο» και φυσικά υπάρχουν και αυτοί που θα προτιμήσουν αντικείμενα μαζικής παραγωγής φτιαγμένα σε χώρες με υποανάπτυκτες συνθήκες απλά και μόνο για το χαμηλό κόστος τους . Όσον αφορά το θέμα εμπιστοσύνης είναι αρκετά δύσκολο μιας και, όπως και σε κάθε άλλο χώρο υπάρχουν και εκείνοι που εξαπατούν είτε πουλώντας έτοιμα αγορασμένα πράγματα βαπτίζοντας τα χειροποίητα και λέγοντας ψέματα ακόμα και για το υλικό (πχ επάργυρος χαλκός η αλόη βαπτισμένα ασήμι 925 και με σφραγίδα, απευθείας από Κίνα - την έχει πατήσει φίλη) και ενώ παίρνουν τα χρήματα εξαπατούν τον κόσμο επιφέροντας συνέπειες ακόμα και στους ευσυνείδητους του χώρου. 

Ποια είναι τα σχέδιά σας και ποιες οι επιθυμίες σας για το μέλλον;

Μιας και τα πάντα ανατρέπονται απ την μία στιγμή στην άλλη , προτιμώ να κάνω όνειρα που όμως προσπαθώ με όλο μου το είναι να καταφέρω να υλοποιήσω, ένα μαγαζί με όλα όσα φτιάχνω και να μπορέσω να βιοποριστώ κάνοντας αυτό που αγαπώ χαρίζοντας χαμόγελα (πολύτιμο το χαμόγελο εκείνων που παίρνουν στα χέρια τους τα αντικείμενα που ζήτησαν), αφυπνίζοντας, εμπνέοντας , «αγγίζοντας» τις ψυχές όσων περισσότερων ανθρώπων μπορώ μέσα απ τα ... «σκαρώματα» μου.

Κλείνοντας ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους αναγνώστες μας;

Η τέχνη υπάρχει μέσα στον καθένα από εμάς απλά ίσως να μην μας δόθηκε η ευκαιρία να το ανακαλύψουμε... τα πάντα γύρω είναι τέχνη ένα ηλιοβασίλεμα μια αγριεμένη θάλασσα και ο υπέρτατος καλλιτέχνης η ίδια η φύση... Υλικά υπάρχουν παντού ολόγυρα τολμήστε το... ποτέ δεν ξέρεις και δεν θα μάθεις αν δεν δοκιμάσεις!!