Φιλία Κανελλοπούλου: "Ο ηθοποιός είναι ένας εργάτης, ένας άνθρωπος ταγμένος στην τέχνη, αφοσιωμένος, ταπεινός."
Φωτογραφία από την παράσταση "Ιλλινόι" της ομάδας "Νοσταλγία", φωτογράφος Μαρία Τούλτσα.
Ο μεγάλος Δημήτρης Χορν είχε πει «Ηθοποιός σημαίνει φώς!», για εσάς ποια είναι η έννοια του ηθοποιού;
«...Ηθοποιός, ό,τι κι αν πεις, είναι καημός πολύ πικρός και στεναγμός πολύ βαθύς...» έγραψε ο Μάνος Χατζιδάκις για να ερμηνεύσει ο Δημήτρης Χορν. Για εμένα είναι ένας εργάτης, ένας άνθρωπος ταγμένος στην τέχνη, αφοσιωμένος, ταπεινός, ο οποίος δεν θα τα παρατήσει και δεν θα τρομάξει ούτε μπροστά στις μεγαλύτερες δυσκολίες και ο οποίος δρα πολιτικά αλλά πέρα από πολιτικές σκοπιμότητες. Ένας καπετάνιος, ένας αστροναύτης, ένας ερευνητής και εξερευνητής, ένας μελετητής, ένας κλόουν, ένας ποιητής, ένα ποίημα, ένα χαρτί τσαλακωμένο. Είναι ένας άνθρωπος που είναι τα πάντα και το τίποτα, ταυτόχρονα. Ένας πάντα μαθητής και πάντα δάσκαλος του εαυτού του, με μεγάλη επίγνωση, ενσυναίσθηση, συναισθηματική νοημοσύνη, έλεγχο, πνευματικότητα και αυτοκυριαρχία. Έρχεται η πραγματικότητα βέβαια και μου γκρεμίζει την «έννοια», όχι ότι δεν υπάρχουν και τέτοιοι, μα είναι λίγες φωτεινές εξαιρέσεις και αυτοί είναι τα πρότυπα, οι Δάσκαλοι.
Πού σας βρίσκουμε αυτό τον καιρό;
Σε όλη τη Βόρεια
Ελλάδα! Εργάζομαι στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στα εκπαιδευτικά
προγράμματα που περιοδεύουν σε σχολικές μονάδες πέντε
περιφερειών της χώρας (Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης,
Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου, Θεσσαλίας). Παρουσιάζουμε σε μαθητές της
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ένα «εκπαιδευτικό δράμα», όπως είναι ο σωστός όρος
για τις παραστάσεις, οι οποίες παρουσιάζονται στη σχολική τάξη, χρονικά
διαρκούν όσο μια διδακτική ώρα και ως προϋπόθεσή τους είναι η συμμετοχή των
παιδιών, είναι δηλαδή διαδραστικές. Το κείμενο μας, βασίζεται στο διήγημα του
Λουίς Σεπούλβεδα «Η ιστορία του Μιξ, του Μαξ και του Μεξ», ωστόσο η παράστασή
μας λέγεται «Με το βλέμμα του άλλου» και έχει ως στόχο να ευαισθητοποιήσει τους
μαθητές, ως προς την αναπηρία και βιωματικά να καταλάβουν πως, οι άνθρωποι με
προβλήματα όρασης, προβλήματα ακοής και οι άνθρωποι με κινητικά προβλήματα,
μπορούν να παρακολουθήσουν μια παράσταση όταν αυτή είναι «καθολικά προσβάσιμη».
Η σκηνοθεσία είναι της Έλλης Μερκούρη, θεατροπαιδαγωγός είναι η Έλλη Κατωδρύτου
και συμπαίκτες μου ο Αρμάν Μενετιάν ως τυφλός γάτος-Μιξ κ.α. και η Ζωή Κουσάνα
ως ποντίκι-Μεξ κ.α..Εγώ είμαι η Μαξ, το κορίτσι που φροντίζει τον τυφλό γάτο
αλλά είμαι και μια νιφάδα δημητριακών, ένας ράπερ κι ένας κλέφτης!
Γιατί πιστεύετε ότι όλο και περισσότερος κόσμος επιλέγει τον χώρο της υποκριτικής;
Δεν γνωρίζω αν όλο και περισσότερος κόσμος επιλέγει τον χώρο της υποκριτικής. Αν όντως συμβαίνει αυτό, υποθέτω είναι γιατί, εφόσον ήδη υπάρχει ανασφάλεια σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους στην χώρα που ζούμε, επομένως αποφασίζουν οι άνθρωποι να κάνουν αυτό που πραγματικά θέλουν, να ασχοληθούν εξαρχής με κάτι δημιουργικό! Ενδέχεται και να οφείλεται στην γενιά των γονιών των νέων ανθρώπων που επιλέγουν την υποκριτική, να είναι δηλαδή πιο ανοιχτοί οι γονείς και να μην συμβουλεύουν τα παιδιά τους να γίνουν μόνο «γιατροί ή δικηγόροι». Τέλος, και οι ίδιοι που το επιλέγουν κατά κόρον, ανήκουν θεωρώ σε μια γενιά με μεγαλύτερη ανάληψη ευθύνης και περισσότερων ρίσκων. Μάλλον έχουν συνειδητοποιήσει ότι δεν έχουν κάτι να χάσουν! Αυτό είναι μια αισιόδοξη σκέψη και αν συμβαίνει είναι θεωρώ πολύ καλό.
Όταν σβήσουν τα φώτα και κοπάσουν τα χειροκροτήματα ποια συναισθήματα μένουν στα άτομα που εργάστηκαν για την παράσταση;
Αρχικά,
νιώθω ανακούφιση που ολοκληρώνεται το κάθε εγχείρημα. Επίσης, πάντα μετά από
κάθε χειροκρότημα νιώθω χαρά γιατί αυτό μου υπενθυμίζει πόσο τυχερή είμαι που
μπορώ και κάνω αυτό που αγαπώ και συνεπώς νιώθω και πληρότητα. Συγκίνηση,
ειδικά όταν χειροκροτούν παιδιά και όταν μια παράσταση φτάνει στο οριστικό της
τέλος. Ηρεμία και ησυχία και κούραση και ανάγκη για αποφόρτιση. Φαντάζομαι
παρόμοια συναισθήματα νιώθουν και οι υπόλοιποι που βρίσκονται εκεί και που
έχουν εργαστεί για την παράσταση.
Έχετε να μας διηγηθείτε μια περίεργη κατάσταση που ζήσατε πάνω στη σκηνή;
Έχω ένα περίεργο με την καλή έννοια. Έχουμε μόλις
τελειώσει τη δραματική σχολή το καλοκαίρι του 2016 και με την παράσταση
«Τελευταία Στοιχήματα» που ήταν η πτυχιακή μας εξέταση στο μάθημα της δασκάλας
μας Δήμητρας Χατούπη. Ταξιδεύουμε λοιπόν, στην Ναύπακτο για να δώσουμε δύο
παραστάσεις στο αρχαίο θέατρο της Μακύνειας. Την
πρώτη ημέρα, καθώς παίζουμε, ξεσπάει μια μπόρα. Αρχικά, γίνεται μία παύση από
όλους μας, ηθοποιούς και κοινό, εμείς κοιτάμε την δασκάλα μας αλλά χωρίς να
μιλάμε, για κάποια δευτερόλεπτα σκεφτόμαστε μάλλον όλοι το ίδιο: «Τι κάνουμε
τώρα». Ωστόσο, πολύ σύντομαβλέπουμε ότι το κοινό δεν φεύγει και ότι αρχίζουν
όλοι σιγά σιγά να ανοίγουν τις ομπρέλες τους.
Αυτό ήταν σοκαριστικό για εμάς τότε, με την καλή έννοια και πολύ τιμητικό. Στο
κοινό βρίσκονταν άνθρωποι από τα χωριά της Ναυπάκτου καθώς και ο σύλλογος για
την ψυχική υγεία -ΣΟΨΥ Πατρών! Όλοι έμειναν στις θέσεις τους και παρακολούθησαν
την παράσταση με βροχή. Εμείς ήμασταν μούσκεμα αλλά δε μας ένοιαζε. Αυτή η
ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί ήταν εντελώς κινηματογραφική και μυστηριακή.
Αυτό το τυχαίο της στιγμής έκανε την παράστασή μας ακόμα καλύτερη και αυτήν την
ανάμνησή μας πολύ δυνατή. Κάποια στιγμή ξάπλωναν κάποιοι από τους ηθοποιούς
κάτω, εκεί είχε χώμα και το χώμα είχε γίνει λάσπη, πίσω φαινόταν το φυσικό
τοπίο και σε εκείνο το σημείο όπου οι περισσότεροι ήταν ξαπλωμένοι στην λάσπη,
πέρασε πάνω απ' το θέατρο ένα σμήνος πουλιών. Εγώ μαζί με δύο άλλους
συναδέλφους βρισκόμασταν πιο μακριά λόγω των σκηνών μας, μα είχαμε ανατριχιάσει
ολόκληροι. Πραγματικά το θυμάμαι και ανατριχιάζω και τώρα όπως τότε. Πολύ
δυνατή εμπειρία και στην πρώτη παράσταση όλων μας!
Φωτογραφία από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του ΚΘΒΕ "Με το βλέμμα του άλλου", φωτογράφος Τάσος Θώμογλου
Εν καιρώ οικονομικής κρίσης πιστεύετε
πως ο κόσμος συνεχίζει να επενδύει στο θέατρο σαν μέσο πολιτισμού και
διασκέδασης;
Ως
διασκέδαση, σίγουρα επενδύει γι' αυτό και υπάρχουν τόσες πολλές παραστάσεις.
Υπάρχει πλέον και οι δυνατότητα αγοράς οικονομικού εισιτηρίου και κάποια θέατρα
με πολύ φαντασμαγορικές παραστάσεις γεμίζουν ναι. Ωστόσο, στόχος θεωρώ είναι η
ψυχαγωγία («Προερχόμενη από σύνθεση των «ψυχή» και «άγω», σημαίνει την αγωγή της ψυχής» πηγή "βικιπαίδεια"), η οποία νομίζω ότι
δεν επιτυγχάνεται τελικά και όχι η διασκέδαση («Αποτελείται από τα «δια» και «σκεδάζω» σημαίνοντας «δια-σκορπίζω», από το αρχαίο διασκεδάννυμι, το οποίο
σημαίνει διασκορπίζω, σπαταλώ, διαλύω, εξανεμίζω» πηγή "βικιπαίδεια") η οποία
επιτυγχάνεται πάντα όταν δούμε ή ακούσουμε κάτι που μας αρέσει, άσχετα όμως από
την πολιτιστική του αξία και χωρίς απαραίτητα να προβληματιστούμε για κάτι.
Εννοώ, στην διασκέδαση δεν υπάρχει διακύβευμα σε αντίθεση με την
ψυχαγωγία. Συνεπώς, δεν γνωρίζω αν επενδύει ο κόσμος στο θέατρο σαν μέσο
πολιτισμού. Θα ήταν αυθαιρεσία να κάνω μια τέτοια υπόθεση.
Ποια είναι τα σχέδιά σας και ποιες οι επιθυμίες σας για την νέα χρονιά;
Ταυτίζονται κάπως αυτά τα δύο γιατί δεν κάνω και τόσο μακροπρόθεσμα σχέδια αλλά πάντα φροντίζω να εκπληρώνω τις επιθυμίες μου. Αρχικά θέλω μέσα στο 2020 να ολοκληρώσω ένα γραπτό μου κινηματογραφικό σενάριο με το οποίο ασχολούμαι αρκετό καιρό πια. Σε αυτό είμαι πολύ κοντά. Θέλω επίσης να εισαχθώ σε κάποιο μεταπτυχιακό πρόγραμμα είτε κινηματογράφου είτε θεατροπαιδαγωγικής. Και θέλω και να εργαστώ στον κινηματογράφο είτε ως ηθοποιός, είτε εκτός κάμερας για να αποκτήσω μία επαφή και με αυτόν τον χώρο. Επίσης, υπάρχουν πολλά σχέδια στα σκαριά με την ομάδα μου στην Αθήνα, την ομάδα "Neko", η οποία συνεχίζει παρά την προσωρινή απουσία μου. Ωστόσο ανυπομονώ να δουλέψω και πάλι μαζί τους όταν επιστρέψω στην πόλη μου.
Φωτογραφία του Ανδρέα Λαμπρόπουλου
Κλείνοντας ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους αναγνώστες μας;
«Βαθύ
το χιόνι, μας ας πάω μέχρι να σκοντάψω, να πέσω κοιτάζοντας το άσπρο τοπίο.»
!(ένα χαϊκού του Ματσούο Μπασό).
Ευχαριστώ πολύ :)