Μιχάλης Αλικάκος: "Είναι ένα τεράστιο βουνό αυτό που βιώνουμε και η φυσιολογία του επαγγέλματός μας μάς κάνει ορειβάτες χωρίς σχοινιά."

2021-01-26

Ο μεγάλος Δημήτρης Χορν είχε πει «Ηθοποιός σημαίνει φώς!», για εσάς ποια είναι η έννοια του ηθοποιού;

Κατά την άποψή μου, ο ηθοποιός είναι ένας ενήλικας, ο οποίος λέει ένα παραμύθι μέσα από την δράση. Συνήθως οι γονείς λένε παραμύθια στα παιδιά για να τα πάρει ο ύπνος. Εμείς οι ενήλικες παραμυθάδες λέμε παραμύθια στα ενήλικα παιδιά για να τους μαλακώσουμε την ψυχή, να τους δημιουργήσουμε ερεθίσματα, συναισθήματα και προβληματισμούς. Θεωρώ ότι ο ηθοποιός είναι ένας παραμυθάς, με την καλή έννοια του όρου.

Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τον χώρο την υποκριτικής;

Την απόφαση την πήρα σε ηλικία 16-17 χρόνων. Ως μαθητής έπαιρνα μέρος στις παραστάσεις του σχολείου. Ένιωθα πολύ καλά μέσα σε αυτήν την διαδικασία. Με γέμιζε...

Δεν ξέρω αν μπορώ να εκλογικεύσω τον λόγο που σε οδηγεί σε αυτή την δουλειά. Όπως ένας άνθρωπος αποφασίζει να γίνει γιατρός και να βρίσκεται συνέχεια ανάμεσα σε ασθένειες, έτσι κάποιος επιλέγει να γίνει ηθοποιός και να ζει μέσα στα συναισθήματα. Στην δουλειά μας παίζουμε με το νευρικό μας σύστημα, είναι αυτό που δίνει εντολές στην υποκριτική. Δεν μπορείς να βάλεις εκλογίκευση σε αυτή την "σχιζοφρένεια".  

Πού βρισκόσασταν επαγγελματικά πριν ξεσπάσει η πανδημία;

Ήμουν στο θέατρο Αλκμήνη σε μια διασκευή του «Τάλγκο» του Βασίλη Αλεξάκη, ο οποίος έφυγε πρόσφατα από την ζωή. Το έργο αυτό είχε γίνει ταινία την δεκαετία του '80 με τίτλο «Ξαφνικός έρωτας». Μια θεατρική διασκευή από την Δήμητρα Μεσιμερλή, που ήταν και συμπρωταγωνίστριά μου. Ξεκινήσαμε το περσινό Ιανουάριο, παίξαμε τριανταπέντε μέρες και μας βρήκε η πανδημία. Όπως και άλλες θεατρικές σκηνές, σταματήσαμε.

Οι μέρες που ζούμε είναι δύσκολες, πώς όμως πιστεύετε ότι μπορούμε να τις κάνουμε καλύτερες; Πώς μπορεί η Τέχνη να βοηθήσει;

Καταρχήν να αναφέρουμε το προφανές, οι γενιές που είμαστε εν ζωή δεν έχουμε βιώσει ξανά κάποια πανδημία με τις άσχημες της συνέπειες. Είναι μια πρωτόγνωρη κατάσταση, κάτι το συνταρακτικό.

Η τέχνη δεν σταματάει ποτέ, είτε έχουμε πόλεμο είτε έχουμε πανδημία. Ο καλλιτέχνης είναι ένας ερημίτης, είναι ένας μοναχικός άνθρωπος. Η τέχνη είναι αέναη σε όλες τις κακές συγκυρίες, είτε μιλάμε για πόλεμο είτε για πανδημία. Δεν σταματάει ποτέ να υπάρχει, γιατί έχει την ευλογία και την χάρη να είναι μοναχική.

Επίσης όταν δεν είμαστε σε εποχή κανονικότητας δημιουργούνται και γεννιούνται τα πιο σπουδαία πράγματα στην τέχνη. Για παράδειγμα ο πόνος του πολέμου δημιούργησε τάσεις μέσα στην τέχνη. Θεωρώ πως και τώρα που έχουμε ένα πελώριο και καθολικό ερέθισμα, της πανδημίας, θα λειτουργήσει θετικά στις προσλαμβάνουσες των καλλιτεχνών όλων των μορφών για να δημιουργήσουν αξιόλογα έργα. 

Λόγω των συνθηκών δεν είναι δυνατή η άμεση επαφή με τα διάφορα είδη τέχνης π.χ. κλειστά θέατρα, απαγόρευση σε πραγματοποίηση συναυλιών, παρουσιάσεων βιβλίων, εκθέσεων ζωγραφικής κ.α. Ποια είναι η άποψή σας γύρω από αυτή την κατάσταση;

Θεωρώ ότι είναι επικίνδυνο να εκφέρουμε άποψη για πράγματα που δεν γνωρίζουμε. Είμαστε ηθοποιοί, δεν μπορούμε να μπούμε στο πλαίσιο της ιατρικής επιστημοσύνης και να κάνουμε υποδείξεις, προτάσεις ή να λέμε μια γνώμη που δεν έχει το επιστημονικό υπόβαθρο. Όποτε το να γινόμαστε προπέτες εμείς οι καλλιτέχνες είναι επικίνδυνο. Υπάρχουν τέτοια παραδείγματα στον δημόσιο λόγο. Το βρίσκω μέγα σφάλμα. Και εμένα, όπως και άλλα επαγγέλματα, με πλήττει αυτή η κατάσταση. Πρέπει όμως να κάνουμε υπομονή και να σφίξουμε τα δόντια. Είναι μια δύσκολη και δυσάρεστη κατάσταση. 

Κατά την άποψή μου δεν πρέπει τώρα να ανοίξουν τα θέατρα. Όσο και να μειώσεις των αριθμό των θεατών επί δύο ώρες υπάρχει ιικό φορτίο στάσιμο μέσα σε ένα εσωτερικό χώρο. Είναι επικίνδυνο για τους συντελεστές και τους θεατές. Σε αυτή την χρονική- ιστορική συγκυρία καλό είναι να ακολουθούμε το γράμμα της επιστήμης και τις συμβουλές ανθρώπων που ξέρουν καλύτερα από εμάς. Να γίνει αυτό το βήμα όταν δεν θα υπάρχει κανένας κίνδυνος για τον συνάνθρωπο.

Είναι ένα τεράστιο βουνό αυτό που βιώνουμε και η φυσιολογία του επαγγέλματός μας μάς κάνει ορειβάτες χωρίς σχοινιά.

Έχοντας ζήσει στιγμές σε θεατρικές σκηνές και τηλεοπτικά πλατό, ποιες θυμάστε ποιο έντονα; Και ποιος από τους δύο χώρους θα ήταν η πρώτη επαγγελματική σας επιλογή;

Οι πολλές μνήμες βρίσκονται μέσα στο θέατρο. Η καθημερινή επανάληψη δημιουργεί τις διαπροσωπικές σχέσεις. Τις πιο δυνατές αναμνήσεις της δημιουργεί το θέατρο και όχι η τηλεόραση. Για εμάς, το θέατρο είναι πιο ζεστός και οικείος χώρος. Είναι η μήτρα και βάση της δουλειάς μας.

Στην χώρα μας αν έχουμε την δυνατότητα επιλέγουμε και τα δύο για να επιβιώσουμε. Η τηλεόραση προσφέρει την αναγνωρισιμότητα και οι αμοιβές της, αν και είναι πεσμένες τα τελευταία χρόνια λόγω κρίσης, είναι πιο ικανοποιητικές από του θεάτρου. Από την άλλη το θέατρο μας δίνει την πιο άμεση επαφή με τον κόσμο. Οπότε επιλέγεις και τα δύο.

Έχετε να μας διηγηθείτε μια αστεία κατάσταση που ζήσατε πάνω στη σκηνή ή πίσω από την κάμερα;

Ήμουν στο θέατρο, ήταν Κυριακή και επειδή είμαι ποδοσφαιρόφιλος λίγο πριν βγω στην σκηνή άκουγα τον αγώνα. Έμπαινα από μια πόρτα και όχι την κουίντα. Φορούσα, λόγω του ρόλου μου, κουστούμι. Μέχρι και την τελευταία στιγμή πριν βγω άκουγα ποδόσφαιρο. Βγαίνοντας βάζω το handsfree στην τσέπη και ανεβαίνω στην σκηνή. Βλέπω τους συναδέλφους μου να είναι έτοιμοι να δακρύσουν από τα γέλια και όσο και αν κοιτούσα πάνω μου δεν μπορούσα να ανακαλύψω την αιτία. Όταν τελείωσε το δικό μου κομμάτι και αποχώρησα από την σκηνή συνειδητοποίησα ότι τα ακουστικά δεν είχαν μπει στην τσέπη του κουστουμιού και κρέμονταν. Ήταν μια κωμική και ταυτόχρονα άβολη σκηνή, γιατί μιλάμε για έργο εποχής.

Ποια είναι τα σχέδιά σας και ποιες οι επιθυμίες σας για την νέα χρονιά;

Αυτό που προέχει αυτή την στιγμή είναι να βγούμε από αυτόν τον κυκεώνα, από την πανδημία. Να μπούμε ως άνθρωποι και κοινωνία σε μια φυσιολογική καθημερινότητα. Να τελειώσει αυτή η ιστορία και να ελευθερωθούμε. Πέρα της οικονομικής κρίσης που δημιουργεί, στοιχίζει πάρα πολύ και στην ψυχολογία των ανθρώπων.  

Κλείνοντας ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους αναγνώστες μας;

Υγεία, πνευματική διαύγεια και ευθυκρισία. Εύχομαι να βασανίζουμε οι άνθρωποι με την καλή έννοια των εαυτό μας, να στοχεύουμε πάντα στην σωστή κρίση και στο μέτρο για να έχουμε την ψυχική ηρεμία και να την εκπέμπουμε.