Ντένης Μακρής: "Η πραγματική δύναμη είναι όταν κάποιος είναι πραγματικά ευάλωτος και ανοιχτός απέναντι στη ζωή."

Ο μεγάλος Δημήτρης Χορν είχε πει «Ηθοποιός σημαίνει φώς!», για εσάς ποια είναι η έννοια του ηθοποιού;

Από την πρώτη στιγμή που συνάντησα τη συγκεκριμένη έννοια και ιδιότητα, είχε πάντα μια αυτονόητη και πολύ λεπτή σχέση με την αλήθεια.
Μία διαλεκτική, που μέσα από την όποια αφήγηση καταλήγει σ' έναν τόπο που θα φωτιστεί η αλήθεια του καθενός. Όχι απαραίτητα μόνο μέσα από απαντήσεις. Αλλά κυρίως μέσα από κείνη τη γλυκιά εσωτερική ενεργοποίηση που γοητευμένος και εμπνευσμένος λαχταράς να βρεις, να καταλάβεις και να δεις λίγο βαθύτερα το "πώς" και το "τι" της ζωής σου. Να αρχίσεις δηλαδή να ρωτάς, αντί έξω σου όπως κάναμε παιδιά, μέσα σου. Κι αυτό είναι φως.

Οι μέρες που ζούμε είναι δύσκολες, πώς όμως πιστεύετε ότι μπορούμε να τις κάνουμε καλύτερες; Η Τέχνη πώς μπορεί να «φωτίσει» το σκοτάδι της απομόνωσης;

Οι μέρες αυτές είναι πράγματι δύσκολες γιατί διόγκωσαν κάτι που ήδη υπήρχε. Δεν εμφανίστηκε τώρα. Ο τρόπος να βρίσκουμε διαφυγές στο οτιδήποτε για να επιβιώνουμε, ήταν πάντα ένας μηχανισμός που κατάφερνε να μουδιάζει κι όχι να θεραπεύει το πρόβλημα που βρίσκεται από πίσω.
Η τάση μας να κρυβόμαστε πίσω απ' το κάθε τι, είτε αυτό είναι το κινητό, είτε το ποτό, είτε η δουλειά ή εν γένει οι άλλοι, μας έκανε να αποφεύγουμε εμάς. Αυτό λοιπόν τώρα δεν είναι ότι άλλαξε απλώς διογκώθηκε και αποκαλύφθηκε κάτι που πάντα ήταν εκεί. Η πανδημία έφερε ένα "τώρα" που αδυνατούσε και αδυνατεί να σου βρει λύσεις σωτηρίας και διαφυγής, γιατί πολύ απλά περιορίστηκαν έως και αποκλείστηκαν.

Η τέχνη λοιπόν οφείλει να καταδεικνύει, όχι τώρα μόνο, αλλά πάντα, αυτό ακριβώς το παρόν, απογυμνωμένο και πλούσιο στην αγνή του ύπαρξη. Μέσα απ' την αφήγηση της όποιας τέχνης να σου ξυπνάει και να σου φωτίζει τα μέρη σου εκείνα που αρνείσαι να κοιτάξεις αναπαράγοντας έτσι μια κυκλική και μηχανιστική, γεμάτη άγνοια, ζωή.

Ο χώρος σας έχει πληγεί ολέθρια. Πώς βλέπετε το μέλλον του θεάτρου και ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στα άτομα που παίρνουν αποφάσεις.

Η δική μου προσωπική αίσθηση απέναντι στο "αύριο" του θεάτρου με βρίσκει με μάτια που ξανά κοιτάνε τα πάντα από την αρχή. Με μια άβολη αλλά πολύ γόνιμη αθωότητα για το πώς θα με ξαναδώ μέσα στο θέατρο και πώς θα ξανά δω και το ίδιο το θέατρο μέσα σε μένα. Όχι τόσο γιατί άλλαξε το θέατρο αλλά γιατί άλλαξα εγώ. Δε ξέρω πώς θα ξαναπώ μια ιστορία σε μια αίθουσα. Πώς θα είναι αυτή η αίθουσα και τι θα έχει αλλάξει στα μάτια μας, στην ανάσα μας και κυρίως στο πώς συναντιούνται όλα αυτά;

Αν έστελνα λοιπόν ένα μήνυμα σε αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις θα ήταν αυτό ακριβώς. Να ξαναδούν τα πράγματα και τους ίδιους τους εαυτούς με καινούρια μάτια. Με σκέψη και λόγο που θα αφορά αυτό που βιώσαμε και ανακαλύψαμε μέσα από αυτό το βίωμα, κι όχι με μια ανάμνηση ενός "κανονικού" πρότερου χθες.

Πού ήσασταν πριν την πανδημία;

Είχα μόλις τελειώσει την παράσταση "Το καινούριο σπίτι" του Κάρλο Γκολντόνι σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη στο Εθνικό και ήμουν σε πρόβες με τον Δημήτρη Καρατζά στην οπερέτα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, "Πάππισα Ιωάννα".

Έχει ανοίξει «ένας ασκός του Αιόλου» στον χώρο σας με καταγγελίες και μηνύσεις για βία και σεξουαλική παρενόχληση. Ποια είναι η δική σας άποψη;

Είναι πολύ σπουδαίο αυτό που συμβαίνει στο χώρο μας ή όπου αλλού κι αν γίνεται. Είναι κάτι που κυοφορούταν πολλά χρόνια. Είναι το τέλος μιας εποχής. Μιας εποχής που επέτρεπε στο όνομα της εξουσίας, νοσηρές συμπεριφορές που με τον χρόνο και τη σιωπή νομιμοποιούνταν.
Έχω επιχειρήσει στο παρελθόν να κάνω ό,τι μπορώ για να μην επιτρέψω στη δουλειά μου και στην επικοινωνία μου να συνυπάρχω με τέτοιες περιπτώσεις ανθρώπων. Άλλοτε με περισσότερη κι άλλοτε με λιγότερη επιτυχία.
Είναι όμως ένα απ' τα πιο βασικά και στοιχειώδη, το να συναντιέσαι με ανθρώπους που υπάρχει ειλικρίνεια και ταπεινότητα.
Θέλω με όλη μου την καρδιά, πολύ περισσότερο τώρα να είμαι μέρος μιας αυτονόητης εσωτερικής επανάστασης που να εκφράζεται με σεβασμό και φροντίδα θέτοντας υγιή όρια και κατ' επέκταση χώρο στη δημιουργία και στη συνάντηση των ανθρώπων. Αρκετά φοβόμαστε από μικροί.
Καιρός είναι να νικηθεί αυτός ο περιβόητος φόβος ήδη από τις μικρές ηλικίες με τους γονείς και τους δασκάλους, τιμώντας την ιδιαιτερότητα και τη μοναδικότητα του κάθε παιδιού. Αυτό φυσικά απαιτεί μια γενικότερη καλλιέργεια και ευαισθησία που ξεκινάει απ' την πολυβασανισμένη μας παιδεία αλλά και απ' την ανάγκη να μην επαναλάβω τα ίδια λάθη που έκαναν σε μένα οι δικοί μου γονείς και δάσκαλοι, σπάζοντας τον αέναο κύκλο του δικού μου πρώτα κόσμου. Και αυτή είναι η πιο σημαντική επανάσταση.
Απέναντι σ' αυτά που θεωρώ δεδομένα. Απέναντι στη άγνοια και στην μηχανικότητα. Μακριά από ρόλους. Η πραγματική δύναμη είναι όταν κάποιος είναι πραγματικά ευάλωτος και ανοιχτός απέναντι στη ζωή. Όχι το αντίθετο.
Το πλήρως συνειδητό πνεύμα υπερτερεί και της φύσης και της ανατροφής.

Έχετε να μας διηγηθείτε μια περίεργη κατάσταση που ζήσατε πάνω στη σκηνή;

Ένα εξαιρετικά περίεργο και κάπως σοκαριστικό για τα όρια μου συμβάν που έζησα επί σκηνής, ήταν κατά τη διάρκεια της 5ωρης παράστασης του Jan Fabre στην οποία συμμετείχα στο εξωτερικό. Ήμουν καθ' όλη τη διάρκεια της παράστασης επάνω στη σκηνή και η φυσική μου κατάσταση κάθε φορά έφτανε σε οριακές περιοχές. Χρειαζόταν ιδιαίτερη αντοχή και αρκετή σωματική προετοιμασία για να ανταπεξέλθεις.
Ένας απ' τους σταθμούς της περιοδείας ήταν και η Αβινιόν. Εκεί ο σκηνοθέτης μετά από πρόταση του φεστιβάλ αποφάσισε να κάνουμε διπλή παράσταση την ίδια μέρα. Το μεσημέρι και το βράδυ. Στα μισά της δεύτερης παράστασης άρχισαν οι κράμπες και το μυϊκό μου σύστημα να καίγεται. Μαζί με το άγχος της σκηνικής επιβίωσης όλο αυτό κάπως πολλαπλασιάστηκε και στο τέλος πια της παράστασης θυμάμαι αμυδρά τα πράγματα, έχοντας πια επισκεφθεί περιοχές του συστήματος μου που εκείνη την ώρα φάνταζαν εφιαλτικές. Αργότερα όμως μπορούσα να διαπιστώσω τη σοφία και την ευφυΐα του οργανισμού να λειτουργεί και να μπορεί να φέρει εις πέρας αυτό που απαιτούνταν ακόμα κι όταν το συνειδητό μου κομμάτι είχε πια εγκαταλείψει.

Ποια είναι τα σχέδιά σας και ποιες οι επιθυμίες σας για την νέα χρονιά;

Αυτό που ξέρω προς το παρόν είναι η παράσταση που θα ανεβάσουμε με την ομάδα "Η ορχήστρα των μικρών πραγμάτων" το φθινόπωρο. Το έργο είναι το "Αντόνιο ή το μήνυμα" της Λούλας Αναγνωστάκη.

Οι επιθυμίες γενικότερα είναι ανοιχτές ώστε να δω στην πράξη πια, που με οδηγεί όλο αυτό που ζούμε και τι πραγματικά αλλάζει στο πώς βλέπω τα πράγματα και τι ζητάω απ' αυτά.

Κλείνοντας ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους αναγνώστες μας;

Να μην παίρνουμε πολύ στα σοβαρά τον εαυτό μας γιατί βασικά κι αυτός ένας ρόλος είναι. Αν εμπιστευτούμε τη ζωή χωρίς φίλτρα και αφηγήματα αυτή ξέρει και ανθίζει. Αρκεί να την ποτίζουμε με αγάπη και αλήθεια.