Άλκηστις Τόγια: "Η Τέχνη είναι το απόλυτο ψυχικό και πνευματικό μας όπλο απέναντι σε κάθε μορφής “σκοτάδι”!"

Πώς ξεκινήσατε το σεργιάνι σας στους δρόμους της μουσικής;

Οι μνήμες που έχω από την πολύ παιδική μου ηλικία είναι μνήμες συνυφασμένες με το τραγούδι! Με τον πατέρα μου θυμάμαι να τραγουδάμε μαζί ενώ ήμουν ακόμη σε νηπιακή ηλικία Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, ακόμα και την ώρα που περπατούσαμε στο δρόμο και μου κρατούσε το χέρι... Σε ηλικία οκτώ χρονών ξεκίνησα μαθήματα πιάνου και τα υπόλοιπα ακολούθησαν μέσα σε μία φυσική και αβίαστη ροή! Στα δέκα μου χρόνια ξεκίνησα να φοιτώ στη σχολή πιάνου του Ωδείου Αθηνών, το οποίο για πολλά χρόνια ήταν η δεύτερη οικογένειά μου, το δεύτερο σπίτι μου... Τελειώνοντας το σχολείο εισήχθην στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α. και πραγματικά νιώθω ευγνώμων που μαθήτευσα δίπλα σε τόσο σπουδαίους καθηγητές και καλλιτέχνες, ωστόσο το Ωδείο Αθηνών συνέχισε μέχρι το τέλος των σπουδών μου να μονοπωλεί το ενδιαφέρον μου και το χρόνο μου και αυτό κυρίως λόγω των κορυφαίων καλλιτεχνών που είχαμε την τύχη όλοι οι μαθητές της γενιάς μου να συναντήσουμε τότε στο Ωδείο! Μια μικρή μνεία στους δασκάλους που πραγματικά καθορίσανε την μετέπειτα πορεία μου, την μοναδική μέτζο σοπράνο Κική Μορφονιού, στην τάξη της οποίας σπούδασα μονωδία αποφοιτώντας με δίπλωμα, τους Αείμνηστους Τάτση Αποστολίδη και Αντώνη Κοντωγεωργίου όπου στις τάξεις μουσικής δωματίου και χορωδίας αντίστοιχα και τον αγαπημένο Μπάμπη Κανά στα ανώτερα θεωρητικά.

Ο λόγος που τους μνημονεύω δεν είναι μόνο για τα εφόδια που απέκτησα κοντά τους, αλλά κυρίως για το σπόρο που ο καθένας φύτεψε με τον τρόπο του στην ψυχή και το μυαλό μου και σήμερα μετά από τόσα χρόνια συνεχίζω να δουλεύω και να μαθαίνω με την ίδια όρεξη, να ανοίγω νέους ορίζοντες μέσα από νέους κύκλους σπουδών και να αναζητώ την εξέλιξη ανακαλύπτοντας συνεχώς τη νέα γνώση.

Ποια θέση κατέχει η μουσική στην ζωή σας;

Η Μουσική κατέχει τον ρόλο που ουσιαστικά κατείχε πάντοτε στη ζωή μου: Είναι απόλυτα συνυφασμένη με αυτήν. Κάτι τέτοιο συμβαίνει, σας εγγυώμαι, και από φύση, και από επιλογή. Σε προσωπικό, επαγγελματικό, ακόμα και σε οικογενειακό επίπεδο λόγω του συζύγου - συναδέλφου μου, οι σκέψεις κι η μετουσίωσή τους σε καθημερινή πράξη είναι στην συντριπτική τους πλειονότητα αμιγώς μουσικές. Αυτό, δεν σας κρύβω, με κάνει ιδιαίτερα ευτυχή. Άλλωστε, όπως είχε πει κι ο Παβαρότι, "πιστεύω ότι μια ζωή μέσα στη Μουσική είναι μια όμορφα ξοδεμένη ζωή. Γι' αυτόν το λόγο αποφάσισα να αφιερώσω κι εγώ τη ζωή μου σ' αυτήν". 

Πού σας βρίσκουμε αυτό τον καιρό;

Το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα πέρα από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση όπου υπηρετώ ως καθηγήτρια μουσικής και αντιμετωπίζω μαζί με συναδέλφους, μαθητές και γονείς τη ζοφερή πραγματικότητα όπως έχει διαμορφωθεί τον τελευταίο χρόνο στη ζωή μας, οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα ως μαέστρος χορωδιακών συνόλων ενηλίκων περιορίζεται αυστηρά και μόνο στην εξ αποστάσεως διδασκαλίας για ευνόητους λόγους.

Οι χορωδίες ενηλίκων ερασιτεχνών με τις οποίες ασχολούμαι τα τελευταία 10 χρόνια στην πόλη της Θεσσαλονίκης είτε βρίσκονται σε αναστολή λειτουργίας είτε διατηρούμε την επαφή με το τραγούδι μέσω της εξ αποστάσεως διδασκαλίας και τη δημιουργία χορωδιακών τραγουδιών ψηφιακά και μόνο, τα οποία αναρτούμε και μοιραζόμαστε με τους φίλους του χορωδιακού τραγουδιού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ευελπιστώ πως οι συνθήκες κατά την έναρξη της νέαςχορωδιακής χρονιάς από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα επιτρέψουν να επιστρέψουμε στη δια ζώσης διδασκαλία, την πολυπόθητη προηγούμενη κανονικότητά μας, καθώς και στις πολύ όμορφες δράσεις μας με πολλές πρόβες, θετική αλληλεπίδραση και αναζωογόνηση των σχέσεων μεταξύ των μελών με συναυλίες, συμμετοχές σε φεστιβάλ εντός και εκτός Θεσσαλονίκης, ταξίδια και δημιουργία νέων ξεχωριστών εμπειριών και αναμνήσεων. Όλα τα παραπάνω αποτελούσαν την συνηθισμένη και μέχρι πρότινος αυτονόητη ροή ενός χορωδιακού συνόλου πριν την αναπάντεχη περιπέτεια που βιώνουμε λόγω κορωνοϊού, η οποία μεταξύ άλλων ενίσχυε τη θετική ενέργεια και την ψυχική ευεξία στις ζωές τόσο των χορωδών όσο και τη δική μου και που ομολογουμένως ως πολύτιμα στοιχεία λείπουν αφάνταστα από την καθημερινότητά μας, τουλάχιστον έτσι όπως τη βιώνουμε το τελευταίο χρονικό διάστημα...

Οι μέρες που ζούμε είναι δύσκολες, πώς όμως πιστεύετε ότι μπορούμε να τις κάνουμε καλύτερες;

Αυτές οι μέρες είναι όντως δύσκολες κι ιδιαίτερα απόκοσμες, θα έλεγα. Νομίζω, όμως, ότι θα πρέπει να τις δούμε κι ως ανέλπιστη "ευκαιρία", όσο αιρετικό κι αν ακούγεται αυτό, προκειμένου να αναπροσαρμόσουμε και να αναοριοθετήσουμε τους εαυτούς μας στον φυσικό και νοητό περίγυρό μας. Να δούμε ξανά τη σχέση μας με τους άλλους, με τον Χρόνο ως έννοια, με τη στενή ή ευρεία στάση και θέση μας απέναντι στη ζωή και στα φαινόμενά της. Θεωρώ ότι αυτή η υποχρεωτική αλλαγή της ζωής μας, αυτή η απότομη ακύρωση της δημόσιας παρουσίας κι η μετατροπή της σε διαδικτυακή, μας προσφέρει εν αγνοία της τη δυνατότητα επανελέγχου και αξιολόγησης όλων εκείνων των μικρών ή μεγάλων φορτίων που ο καθένας μας είχε πριν την τελευταία χρονιά. Είναι μια διαδικασία τόσο γοητευτικά ενδοσκοπική και ουσιώδης ως τέτοια, που θα μετουσιωθούν σε τουλάχιστον χρήσιμες (άρα καλύτερες) όλες οι μέρες που μας μένουν μέχρι τη λήξη αυτής της ολέθριας κρίσης.

Πώς μπορεί η Τέχνη να «φωτίσει» το σκοτάδι της απομόνωσης;

Εδώ θα μου επιτρέψετε να σας απαντήσω με ένα γνωμικό του Φρήντριχ Νίτσε: Η αλήθεια είναι άσχημη. Και έχουμε την Τέχνη για να μη μας σκοτώσει η αλήθεια.

Όταν, λοιπόν, καταξιώσουμε στη συνείδησή μας την πεποίθηση ότι η Τέχνη είναι το απόλυτο ψυχικό και πνευματικό μας όπλο απέναντι σε κάθε μορφής "σκοτάδι", τότε και μόνο θα σταθούμε με ήθος νικητή μπροστά στην αλήθεια οποιασδήποτε, θέλω να ελπίζω πρόσκαιρης, "απομόνωσης". 

Ποια είναι τα σχέδιά σας και ποιες οι επιθυμίες σας για την νέα χρονιά;

Προσωπικά η ευχή"υγεία πάνω απ' όλα" απέκτησε ουσιαστικό νόημα, γιατί πλέον όλοι μας πάψαμε να τη θεωρούμε αυτονόητη και δεδομένη! Ευχόμενη λοιπόν υγεία πρώτα απ' όλα για την οικογένειά μου και τους οικείους μου κοιτώ το μέλλον με δύναμη και αισιοδοξία τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο και για τον λόγο αυτό καθόλη τη διάρκεια των περιορισμών λόγω covid μελετώ προσπαθώντας να εκμεταλλευτώ το χρόνο που μου προσφέρεται απλόχερα. Συνεχίζω να εμπλουτίζω τις γνώσεις μου για να βελτιώσω τις τεχνικές διδασκαλίας του χορωδιακού τραγουδιού για ενήλικες ερασιτέχνες χορωδούς με στόχο την εξέλιξη των χορωδιακών συνόλων που διδάσκω σε όλα τα επίπεδα (φωνητικά, μουσικά, συναισθηματικά, ψυχικά). Η δια βίου μάθηση είναι άλλωστε για μένα τρόπος ζωής και θεωρώ πως μετά το πέρας της μεγάλης αυτής περιπέτειας η επιθυμία μου να περιπλανηθούμε σε νέους μουσικούς ορίζοντες μέσα από το χορωδιακό τραγούδι με τους ανθρώπους που συμπράττουμε όλα αυτά τα χρόνια, όπως και με οποιαδήποτε νέα κατάσταση δημιουργηθεί μέσα από τη ζύμωση εμπειριών, γνώσεων και δεύτερων αναγνώσεων,θα λάβει σάρκα και οστά με σαφώς μεγαλύτερη ενσυνειδητότητα εκ μέρους μου για τη χορωδιακή μουσική που με εκφράζει με τρόπο μοναδικό και βαθιά προσωπικό.

Κλείνοντας ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους αναγνώστες μας;

Να είναι Υγιείς, να προσέχουν πολύ τη σωματική τους ευρωστία, να διαφυλάσσουν την ψυχική τους γαλήνη, και να φροντίζουν την πνευματική τους καλλιέργεια. Να έχουν θάρρος περιπλάνησης στη ζωή, πάντοτε, όμως, με σοβαρότητα και συναίσθηση σκοπού. Να έχουν, δηλαδή, συνείδηση πορείας. Και να μην προβληματιστούν: Η Τέχνη θα είναι πάντοτε ο πιο ειλικρινής κι ανιδιοτελής αρωγός τους.